دیه از قوانین اسلاماست و بر اساس تعاریف فقهی، مال یا پولی است که به سبب کشتن انسان یا نقص عضو به کسی که صدمه دیده است یا به بازماندگان او پرداخت میشود. در تعریف حقوقی دیه کیفر نقدی است که از مجرم به نفع مجنی‌علیه یا قائم مقام او گرفته شود. میزان دیه از سوی شارع (دادگاه) برای جنایت تعیین شده‌است. میزان دیه در دین اسلام برای مرد و زن مسلمان و مردان و زنان سایر دین‌های آسمانی متفاوت است.چهار ماه قمری ذی القعده، ذی‌الحجه، محرمو رجبماههای حرام هستند. در این چهار ماه -به‌جز برای دفاع- جنگ کنار گذاشته میشود و دیه افزایش می‌یابد. هدف از این کار ایجاد امنیت برای افرادی است که می‌خواهند به حج بروند یا تجارت کنند و به سلامت به شهر خود برگردند. این سنت، از قبل از اسلام به جا مانده است. پرداخت دیه به سبب قتل و یا جنایت بر نفس و یا عضو بر عهده جانی و یا قائم مقام او است و باید آن را به مجنی علیه و یا ولی او ادا کند. معمولا جبران خسارات بدنی با پرداخت دیه یا ارش است اما، نوع و میزان خسارت دیه در قانون مشخص است ولی میزان خسارت ارش در قانون مشخص نیست. در قانون جبران خسارت قطع شدن یک دست نصف یک دیه کامل است ولی دیه پاره شدن یک تار عصبی در دست در قانون اعلام نشده که در خصوص جبران این نوع خسارت قاضی دادگاه به نظریه کارشناسی پزشکی قانونی متمسک می شود و پزشکی قانونی معمولاٌ این خسارت را با درصدی از دیه عضوی بیان میکند.
دیه قتل: دیه قتل مطابق یک دیه کامل بوده که مبلغ آن هر ساله توسط قوه قضاییه اعلام میشود.
دیه منافع اعضا: در صورتی که فرد مجرم اعمالی انجام دهد که دیگری حواس خود را از دست بدهد، فرد خاطی باید دیه منافع آن عضو را پرداخت نماید. به طور مثال توانایی شنیدن مختل شده اما به خود گوش آسیبی وارد نشود. این نوع دیه شامل مواردی چون دیه بینایی، دیه شنوایی، دیه عقل، دیه بویایی و دیه صوت و گویایی است.
دیه جراحت: در صورتی که فردی مرتکب جنایتی شده که طرف مقابل با جراحت رو به رو گردد، باید دیه جراحت بپردازد که تعیین مبلغ آن بر اساس میزان جراحت و به تشخیص پزشکی قانونی صورت می‌گیرد مانند ایجاد کبودی، زخم، تورم و …
دیه اعضای بدن: در صورتی که از عضوی تنها یک عدد در بدن انسان وجود داشته باشد و فرد مجرم، آن عضو در بدن فردی دیگر را از بین ببرد، باید یک دیه کامل بپردازد اما اگر از آن عضو دو عدد وجود داشته باشد، از بین بردن یکی از آن دو مجازات پرداخت نصف دیه کامل را به همراه خواهد داشت و اگر هر دو عضو از میان بروند، مبلغ دیه برابر با دیه کامل انسان محاسبه خواهد شد.
تغلیظ دیه چیست و در چه مواقعی اجرا میشود؟
تغلیظ دیه تنها در حالت قتل جاری میشود و به جنایات مادون نفس، حتی اگر دیه کامل داشته باشند تسری نمی‌یابد.
لیکن تفاوتی بین انواع مختلف قتل، اعم از عمد، شبه عمد یا خطای محض وجود ندارد.
پرداخت دیه منوط بر این است که صدمه وارده و فوت هر دو در یکی از ماههای حرام و یا در حرم مکّه معظمه واقع شده باشند. بدین معنا که مثلاً صدمه در ماه رجب وارد آمده و مصدوم در همان ماه فوت نماید. بنابراین اگر صدمه وارده در ماه محرم و فوت فرد در ماه صفر انجام پذیرد، این امر موجب تغلیظ قرار نمی‌گیرد.
اما اگر صدمه در ماه ذیحجه وارد آمده و فرد در ماه محرم فوت کرده باشد، تکلیف چیست؟ آیا منظور این است که باید صدمه و فوت هردو در یک ماه حرام انجام شده باشد یا اینکه مناط و ملاک، حرام بودن ماه است، که البته نظر اخیر صحیح به نظر می‌رسد، زیرا علت وضع این ماده در تغلیظ دیه، اینست که صدمه و فوت در ماه حرام واقع شده باشد اعم از اینکه در یک ماه یا دو ماه انجام پذیرفته باشد.
تغلیظ فقط مربوط به وقتی است که اولیای دم خواهان دریافت دیه به جای قصاص باشند (در قتل عمد) و در صورت اجرای قصاص، تغلیظ موضوعیت ندارد.
بدین ترتیب، هرگاه قتل زن توسط مرد در یکی از ماههای حرام انجام شده باشد، اجرای قصاص مرد توسط اولیای دم زن منوط به پرداخت معادل پنجاه شتر به عنوان فاضل دیه است و نمی‌توان در این حالت آنها را ملزم به پرداخت نصف دیه و رد اضافه دیه، در ماه حرام کرد.
دامیه و متلاحمه در دیه چیست؟
دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد. (سر و صورت)
متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد و موجب بخیه گردد. (سر و صورت)
ملاک دیه در جراحتهای مذکور، مقدار نفوذ جراحت بوده و طول و عرض آن تأثیری در میزان دیه ندارد.
دیه ترقوه سمت راست بدن چقدر میباشد؟
سوال: یه پرونده تصادف در بیمه دارم که پس از طی مراحل در متن نامه ارسالی پزشکی قانونی به دادگاه در مورد خسارت جانی (شکستن استخوان ترقوه راست)بنده نوشتند: طبق گزارش متخصص ارتوپدی شکستگی ترقوه راست جوش خورده اما نقصان عملکردی به صورت محدودیت نسبی در حرکات برون گردانده و دور کننده شانه راست حادث شده است.لطفا مقدار دیه را مشخص کنید؟
پاسخ: طبق ماده 656 ق.م.ا که بیان می دارد شکستگی استخوان ترقوه درصورت بهبود بدون عیب نصف دیه کامل و در صورت بهبود با عیب دیه کامل دارد. باتوجه به اینکه استخوان ترقوه راست شماست و با نقصان عملکردی همراه است 190 میلیون تومان دیه به شما تعلق می گیرد.
میزان دیه
دیه کامل در ماههای غیر حرام = ۲۳۱.۰۰۰.۰۰۰
دیه کامل در ماههای حرام = ۳۰۸.۰۰۰.۰۰۰
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد = ۱۸.۴۸۰.۰۰۰
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام = ۱۸.۴۸۰.۰۰۰
دیه شکستگی بینی = ۲۳.۱۰۰.۰۰۰
دیه شکستگی ترقوه = ۹.۲۴۰.۰۰۰
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه = ۲۳.۱۰۰.۰۰۰
دیه زخم شدگی در حد حارصه = ۱.۱۵۰.۰۰۰
دیه زخم شدگی در حد دامیه = ۴.۲۶۰.۰۰۰
دیه دندان های پیشین که کامل ساقط شوند = ۱۱.۵۵۰.۰۰۰
شکستگی استخوان آرنج دست نیز بین 12 تا 20 میلیون تومان ارش دارد.
تورم پوست صورت: ارش دارد تورم در صورت یا بدن: ارش دارد کوفتگی تمام نقاط بدن: ارش دارد
خروج پلاتین از دست یا پا بین 2 تا 3 درصد ارش دارد. با توجه به اینکه هر درصد 1 میلیون و 900 هزار تومان است میشود بین 4 تا 6 میلیون تومان.
نکته: در شکستگی های استخوان های دست و پا اگر بعد از تمام شدن طول درمان با نقص باشد 3 میلیون افزایش پیدا می کند ولی اگر پزشکی قانونی نقص عضو اعلام کند باید مقدار و درصد نقص عضو را تعیین کند.
نکته: شکستگی استخوان کف دست و کف پا و روی دست و پا چون استخوان های زیادی دارد باید توسط پزشکی قانونی تعیین شود ولی اگر نوع استخوانی که شکسته است مشخص شود در قسمت محاسبه دیه اعضای بدن میتوانید محاسبه نمایید.
مراحل مطالبه دیه اعضای بدن توسط وکیل شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با وکیل متخصص در امور کیفری دارید (برای دریافت وقت با دفتر تماس حاصل فرمائید). پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می کنید. در این مرحله وکیل مراحل قانونی برای مطالبه دیه را پیگیری می کند.
مدارک لازم برای مطالبه دیه اعضای بدن توسط وکیل مدارک شناسایی از قبیل شناسنامه و کارت ملی ارائه مستندات و گواهی پزشکی قانونی
.jpg){kind=logo}