تجدید نظر خواهی به چه معنایی می باشد؟

تجدید نظر خواهی به چه معنایی می باشد؟

4 اردیبهشت1403
تجدید نظر خواهی به چه معنایی می باشد؟

اگر در پرونده شما، در مرحله اول؛ دادگاه رأیی علیه شما صادر کرده است و این حکم را عادلانه نمی دانید؛ این مطلب برای شما نوشته شده است که اطلاعاتی در خصوص تجدید نظرخواهی کسب نمایید.

تجدید نظر خواهی چیست؟

فردی که حکم دادگاه در خصوصش صادر شده می‌تواند تقاضای تجدید نظر کند و به این ترتیب پس از حکم دادگاه بدوی، دادگاه تجدید نظر تشکیل می‌شود تا پرونده و رأی صادره مورد بازبینی قرار گیرد.
مشاوره حقوقی

منظور از دادگاه تجدیدنظر چیست؟

دادگاه تجدیدنظر مرجعی است که به اعتراضات مردم نسبت به آرا رسیدگی می کند.
شما به عنوان شخصی که در دادگاه رایی علیه او صادر شده است می توانید به آن رای اعتراض کنید تا دادگاه، پرونده را بررسی کند و مجدداً رأی صادر نماید.
با توجه به اینکه قضات هم، مانند همه افراد ممکن است در کار خود دچار اشتباه شوند؛ قانون این فرصت را در اختیار طرفین دعوا قرار داده است تا اگر خطایی در حکم قاضی وجود داشته باشد به آن اعتراض کرده تا مورد تجدید نظر قرار بگیرد.
اولین رأی همیشه از دادگاه بدوی صادر می شود. حال در صورتی که شما به عنوان یکی از طرفین دعوا به رای اعتراض داشته باشید از این به بعد دادگاه تجدیدنظر وارد عمل می شود و رای دادگاه اول را مورد بررسی قرار می دهد. در واقع یک دادگاه تجدیدنظر هیچ وقت در مرحله اول پرونده ای را بررسی نمی کند.

ساختار دادگاه تجدید نظر:

دادگاه تجدیدنظر هم در امور حقوقی(مدنی) و هم کیفری وجود دارد.
در مرکز هر استان به تعداد مورد نیاز دادگاه تجدیدنظر وجود دارد.
این دادگاه از یک رئیس و دو مستشار تشکیل می شود. همچنین پس از اینکه پرونده ای را بررسی می کنند، رایی که از سوی این دادگاه صادر می شود، رای قطعی بوده و باید اجرا شود.
همانطور که گفته شد آرای دادگاه تجدیدنظر قطعی است و افراد موظف به اجرای آن هستند.
اما در این خصوص هم استثنائاتی وجود دارد که باعث می شود رای دادگاه تجدیدنظر در دیوان عالی کشور قابل فرجام خواهی باشد.

اختیارات دادگاه تجدیدنظر:

در مرحله‌ تجدیدنظر، پرونده‌ای که یک بار درباره‌ آن قضاوت شده، مجدداً مورد رسیدگی ماهوی قرار می‌گیرد؛ لذا دادگاه تجدیدنظر به ‌عنوان دادگاه عالی، از همان اختیاراتی برخوردار است که دادگاه نخستین دارا بوده است. بر این پایه، دادگاه تجدیدنظر می‌تواند کلیه‌ اقداماتی را که برای احراز واقعیت لازم است (مانند تحقیق از شهود، رسیدگی به اصالت اسناد و...) انجام دهد. بدیهی است اگر دادگاه تجدیدنظر چنین تشخیص دهد که دادگاه بدوی، رسیدگی‌های لازم را به‌ درستی انجام داده، از تکرار آن خودداری کرده و رسیدگی دادگاه بدوی را تایید میکند. بالعکس اگر به نظر دادگاه تجدیدنظر، رسیدگی دادگاه بدوی اشکال داشته باشد، خود رسیدگی را به نحو صحیح انجام می‌دهد و رأی شایسته صادر می‌کند.
به ‌موجب ماده‌ ۳۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی ادعایی که در مرحله‌ نخستین مورد رسیدگی واقع نشده است، نمی‌تواند در مرحله‌ تجدیدنظر مطرح شود.
تجدید نظر خواهی

آرای قابل تجدید نظر:

طبق قانون آیین دادرسی مدنی، آرای قابل تجدیدنظر که هر فردی می تواند نسبت به آن درخواست تجدیدنظر دهد ، عبارتند از :
رای های صادر شده از دادگاه های عمومی و انقلاب در امور حقوقی که قطعی است ، مگر در مواردی که این آراء طبق قانون قابل درخواست تجدیدنظر باشد.
بر طبق قانون که در ماده ۳۳۱ آمده ، در مورد رای های صادر شده که در ذیل بیان شده است ، می توان درخواست تجدیدنظر کرد :
آراء:
  • دعاوی مالی که خواسته یا ارزش آن از سه میلیون ریال (سیصد هزار تومان) بیشتر باشد. قانونگذار با تعیین سقف برای دعاوی مالی در صدد آن بوده است که از حجم دعاوی در محاکم تجدیدنظر بکاهد. بنابراین در صورتی که خواسته یا ارزش آن سیصد هزار تومان باشد، قابلیت تجدیدنظر نخواهد داشت.
  • حکمی که مستند به اقرار در دادگاه نباشد. زیرا اقرار قاطع دعوا می شود و رسیدگی مجدد به دعوا را سالبه به انتفاء موضوع خواهد کرد. (البته اقراری که در دادگاه صورت گیرد.)
  • در صورتی که حکمی مستند به رای یک یا چند نفر کارشناس باشد که طرفین کتباً رای آنان را قاطع دعوا قرار داده باشند.
  • طرفین دعوا با توافق کتبی حق تجدیدنظرخواهی خود را ساقط نکرده باشند.
  • حکم راجع به متفرعات دعوا (از جمله خسارت و اعسار از هزینه دادرسی و...) البته در صورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل تجدیدنظر باشد.
  • کلیه احکام صادره در دعاوی غیرمالی مثل: نسب و نکاح و طلاق و ...

قرارها:

قرارهای صادر شده که در ذیل آمده است قابل تجدید نظر است، البته در صورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل درخواست تجدید نظر باشد:
  • قرار ابطال دادخواست یا رد دادخواست که از دادگاه صادر شود.
  • قرار رد دعوا یا عدم استماع دعوا.
  • قرار سقوط دعوا
  • قرار عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.

نحوه رسیدگی در دادگاه تجدیدنظر:

این دادگاه به صورت ماهوی رسیدگی می کند. بدین منظور اگر دادگاه تجدیدنظر رسیدگی دادگاه نخستین را کافی نداند و برای شنیدن اظهارات طرفین و بررسی دلایل، حضور آنها را لازم بداند می تواند آنها را احضار نماید و برخلاف مرحله نخستین برگزاری جلسه محاکمه در دادگاه تجدیدنظر استان الزام آور نبوده و بستگی به تشخیص لزوم آن توسط قضات آن دادگاه دارد.
مشاوره حقوقی

آرای دادگاه تجدیدنظر:

رأی دادگاه تجدید نظر ممکن است مبنی بر تأئید یا نقض حکم تجدید نظر خواسته باشد.
در صورت تايید رای صادره از دادگاه نخستین: پرونده را به دادگاه نخستین (دادگاه صادر کننده حکم اصلی) ارسال می کند.
در صورت نقض رای به علت عدم صلاحیت صادر کننده: پرونده را به مرجع صالح ارسال می کند.
در صورت نقض رای به علت خلاف شرع یا قانون بودن: رأی را نقض و خود اقدام به صدور رأی می کند.
در صورت نقض قرار: پرونده را برای رسیدگی ماهوی به دادگاه صادرکننده قرار ارجاع می‌دهند و دادگاه مکلف به‌رسیدگی ماهوی است.

موارد تشدید مجازات توسط دادگاه تجدیدنظر:

دادگاه تجدید نظر در صورت نقض رأی و اقدام به صدور رأی جدید برای صدور حکم برائت یا قرار موقوفی تعقیب با محدودیتی مواجه نیست ولی با اجتماع دو شرط زیر نمی تواند مجازات مورد حکم در مرحله بدوی را تشدید نماید.
۱-مورد رسیدگی از جرایم تعزیری و بازدارنده باشد.
۲- دادستان یا شاکی هیچکدام درخواست تجدیدنظر نکرده باشند.
پس اگر مورد رسیدگی از جرایم تعزیری و بازدارنده نباشد و دادستان یا شاکی درخواست تجدید نظر کرده باشند، دادگاه تجدید نظر می تواند درخواست تشدید مجازات را نماید.
اگر مجازات در حکم از نوع حدی باشد ، تشدید مجازات محکوم علیه حتی بدون درخواست تجدیدنظر توسط دادستان یا شاکی با اشکالی مواجه نیست.

موارد توقف تجدید نظرخواهی چیست؟

براساس ماده ۲۵۶ و ۲۵۹ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، مواردی که که باعث توقف بازبینی می شود، بیان شده است.
مفهوم توقف تجدید نظر خواهی بر طبق مواد ۲۵۶ و ۲۵۹ قانون آیین‌ دادرسی دادگاه‌ های عمومی و انقلاب در امور مدنی؛ در فرض عدم تهیه‌ وسیله‌ اجرای قرار معاینه‌ محل، یا تحقیق محلی و یا نپرداختن دستمزد کارشناس، در مواردی که این قرارها به نظر دادگاه می‌ باشد، دادگاه باید قرار توقیف تجدید نظر خواهی صادر کند.

در چه صورت افراد می توانند تقاضای تجدید نظر مطرح کنند؟

بر اساس ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی جهات درخواست تجدیدنظر به قرار زیر است:
الف – ادعای عدم اعتبار مستندات دادگاه.
ب – ادعای فقدان شرایط قانونی شهادت شهود.
ج – ادعای عدم توجه قاضی به دلایل ابرازی.
د – ادعای عدم صلاحیت قاضی یا دادگاه صادر کننده رای.
ه- – ادعای مخالف بودن رای با موازین شرعی و یا مقررات قانونی.
همچنین به عنوان تبصره گفته میشود که اگر درخواست تجدیدنظر به استناد یکی از جهات مذکور در این ماده به عمل آمده باشد در صورت وجود جهات دیگر، مرجع تجدیدنظر به آن جهت هم رسیدگی می نماید.

اشخاصی که حق تجدیدنظر خواهی دارند:

در رویه دادگاه های تجدید نظر کیفری این افراد عبارتند از شخص محکوم علیه یا نماینده وی / شاکی و یا مدعی خصوصی یا وکیل یا نماینده وی /
همچنین دادستان از جهت برائت متهم یا از جهت عدم انطباق رای با قانون یا از جهت عدم تناسب مجازات می توانند درخواست اعتراض به رای دادگاه را نمایند .

مهلت درخواست تجدیدنظر:

نکته ای که لازم است بدانید این است که اعتراض به آرا مهلت مشخصی دارد و تحت شرایطی این اجازه به شما داده می شود.
مهلت درخواست و یا دادخواست تجدیدنظر برای اشخاص مقیم ایران ۲۰ روز میباشد و برای آن دسته افرادی که در خارج از ایران مقیم هستند ۲ ماه از تاریخ ابلاغ یا انقضای مدت واخواهی میباشد.
چنانچه این زمان منقضی شود رای قطعی شده و دادگاه هیچ گونه فرصت مجددی را برای درخواست تجدید نظر برای شما به عنوان فرد معترض صادر نخواهد کرد. مگر در موارد خاص و معذوریت هایی که از جانب قانون پذیرفتنی باشند.
لذا پس از سپری شدن مواعد و مراحلی، دادگاه در صورت موجه بودن دلایل ارائه شده به افراد این اجازه را می دهد تا برای تجدید نظر خواهی به دادگاه تجدید نظر خواهی بروند.
تجدید نظر خواهی

وکیل متخصص تجدید نظر خواهی:

توجه به این موضوع حیاتی است که هر وکیل بنا به تجربه کاری خود در برخی از حوزه ها مسلط تر است. در نتیجه براساس موضوع هر پرونده به دنبال بهترین وکیل متخصص در آن موضوع باشید.
وکیل متخصص در تجدید نظر خواهی وکیلی است که سابقه و‌ تجربه کافی در انجام پرونده زمینه موضوع مورد نظرتان را داشته باشد.
آگاهی کامل به مواد قانونی، آرای وحدت رویه و همچنین نحوه دادرسی در موضوع پرونده را داشته و میزان موفقیت و پیروزی او در پرونده های مشابه بسیار بالا باشد.

سئوالات متداول پیرامون وکالت، تجدیدنظرخواهی و دادگاه تجدید نظر

حق الوکاله تجدیدنظرخواهی چقدر است؟

حق الوکاله وکیل برای اعتراض و تجدیدنظر از آراء دادگاه ها ثابت نیست و با توافق طرفین تعیین می شود. به طور کلی 40 درصد از حق الوکاله مرحله بدوی به وکیل در مرحله تجدیدنظر تعلق می گیرد.

وکیل چه زمانی می تواند تجدیدنظرخواهی کند؟

برای اینکه وکیل شما بتواند در مرحله تجدیدنظر وکالت شما را بر عهده بگیرد، باید در وکالتنامه عبارت "وکیل حق دارد در مرحله تجدید نظر خواهی فعالیت کند" قید شده باشد. در غیر این صورت، طبق قانون، وکیل نمی تواند در این مرحله دخالت کند.

دادگاه تجدیدنظر چیست و چه وظیفه ای دارد؟

دادگاه تجدیدنظر مرجعی است که به اعتراضات افراد نسبت به آراء دادگاه های بدوی رسیدگی می کند. این دادگاه فرصتی را به افراد می دهد تا در صورت عدم رضایت از حکم دادگاه اولیه، پرونده خود را مجدداً مورد بررسی قرار دهند.

ساختار و وظایف دادگاه تجدیدنظر

  • دادگاه تجدیدنظر در هر استان به تعداد مورد نیاز تشکیل می شود.
  • هر شعبه از این دادگاه شامل یک رئیس و دو مستشار است.
  • آراء صادره از این دادگاه قطعی بوده و باید اجرا شوند.

استثنائات در دادگاه تجدید نظر

هرچند رای‌های دادگاه تجدید نظر به نوعی خود قطعیت دارند، اما در برخی موارد استثنائاتی وجود دارد که باعث می‌شود دادگاه تجدیدنظر در دیوان عالی کشور بازنگری پذیرفته شود. این نکته جالب و پنهان در حوزه عدالت و قوانین است.

نظرات
ارسال نظر
تماس بگیرید