آیا با کارفرمای خود دچار مشکل شده اید و احتیاج به این دارید که یک وکیل متخصص شما را مشاوره بدهد؟ جهت قرارداد پیمانکاری نیازمند وکیل حرفه ای می باشید؟ از اشخاصی مشاوره گرفتید که شما را سردرگم کرده اند؟ می خواهید در قراردادهای پیمانکاری به طور تخصصی وارد عمل شوید؟ مضطرب هستید که آینده قرارداد پیمانکاری شما به کجا ختم می شود؟ این کمبود را در قرارداد پیمانکاری خود حس می کنید که باید با وکیلی مشاوره داشته باشید که بر شرایط خصوصی پیمان تسلط کامل داشته باشد؟

شرایط خصوصی پیمان

شرایط خصوصی پیمان یکی از موارد بسیار مهم در قرارداد پیمانکاری است. دراجرای پروژه ها، قراردادهایی که بین طرفین منعقد می شود، شامل شرایط عمومی و خصوصی است. در سال ۱۳۷۸ شرایط عمومی و خصوصی پیمان به دستگاه های اجرایی کشور، مهندسین و مشاورین و پیمانکاران در زمینه قراردادهای پیمانکاری ابلاغ شده است.
موافقتنامه براساس ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه آیین نامه اجرایی آن و نظام فنی و اجرایی طرح عمرانی کشور، لازم الاجرا است و در انعقاد پیمان ها قابل استفاده است. شرایط عمومی در همه قراردادها وجود دارد. در هر قرارداد بر اساس شرایط و وضعیت پیمان، شرایط خصوصی پیمان تنظیم می شود. شرایط خصوصی پیمان باید به گونه ای تنظیم شود که مفاد شرایط عمومی را نقض نکند.

شرایط خصوصی پیمان چیست

شرایط خصوصی پیمان به مجموعه‌ای از شرایط و مقررات خاصی اطلاق می‌شود که برای یک قرارداد یا پروژه خاص تنظیم می‌گردد و نسبت به شرایط عمومی پیمان جزئیات بیشتری را شامل می‌شود. این شرایط به منظور تطبیق با نیازها و ویژگی‌های منحصر به فرد هر پروژه تدوین می‌شوند و معمولاً شامل مواردی مانند نحوه پرداخت‌ها، جدول زمانی اجرای پروژه، استانداردهای فنی، روش‌های تحویل کار، ضمانت‌ها و تعهدات پیمانکار، و موارد مرتبط با حقوق و تعهدات طرفین قرارداد هستند. این شرایط باید به دقت تنظیم شوند تا از بروز اختلافات و ابهامات در طول اجرای پروژه جلوگیری شود.

متن کامل شرایط خصوصی پیمان

شرایط خصوصی پیمان به مجموعه‌ای از ضوابط، مقررات و تعهداتی گفته می‌شود که به طور خاص برای یک پروژه پیمانکاری تنظیم می‌شود و بر اساس نیازها و شرایط خاص آن پروژه تعریف می‌گردد. این شرایط به عنوان تکمیل‌کننده شرایط عمومی پیمان عمل می‌کند. هرچند که شرایط خصوصی پیمان به دلیل خاص بودن پروژه‌ها ممکن است متفاوت باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:

نمونه متن کامل شرایط خصوصی پیمان:

ماده 1: موضوع پیمان
موضوع پیمان عبارت است از: [توضیح پروژه و شرح فعالیت‌های پیمانکار در پروژه، مانند احداث ساختمان، نصب تجهیزات و غیره].
ماده 2: مشخصات فنی و استانداردها
پیمانکار موظف است کارها را طبق مشخصات فنی و استانداردهای ذکر شده در اسناد مناقصه و مدارک ضمیمه پیمان، با بهترین کیفیت و مطابق با قوانین و مقررات مربوطه انجام دهد.
ماده 3: مدت اجرای پیمان
مدت اجرای عملیات از تاریخ ابلاغ قرارداد یا تحویل زمین به پیمانکار، برابر با [مدت زمان] است. پیمانکار متعهد است عملیات اجرایی را در این مدت به اتمام برساند.
ماده 4: مبلغ پیمان
مبلغ کل پیمان برابر با [عدد به ریال/تومان] است که شامل [جزییات مربوط به نحوه پرداخت، اقساط و شرایط تعدیل قیمت] می‌باشد. هرگونه تغییر در این مبلغ بر اساس دستورکارها و تغییرات مصوب کارفرما انجام می‌شود.

ماده 5: شرایط پرداخت

پرداخت‌ها به پیمانکار طبق مراحل زیر صورت می‌گیرد:
- [شرح دقیق پرداخت‌ها، از جمله پیش‌پرداخت، پرداخت‌های دوره‌ای، تسویه حساب نهایی و غیره]
- پرداخت‌ها بر اساس صورت‌وضعیت‌های تأیید شده توسط دستگاه نظارت و کارفرما انجام خواهد شد.
ماده 6: تضمین‌ها
پیمانکار موظف است موارد زیر را به عنوان تضمین انجام تعهدات ارائه دهد:
- تضمین حسن انجام کار به مبلغ [عدد] که تا پایان دوره تضمین نزد کارفرما خواهد ماند.
- تضمین پیش‌پرداخت به مبلغ [عدد] معادل [درصد پیش‌پرداخت] از مبلغ پیمان.
ماده 7: برنامه زمان‌بندی
پیمانکار موظف است برنامه زمان‌بندی تفصیلی اجرای پروژه را به کارفرما و دستگاه نظارت ارائه کند و مطابق با آن پیش برود. هرگونه تأخیر در اجرای پروژه که ناشی از قصور پیمانکار باشد، مشمول جرائم تأخیر خواهد بود.

ماده 8: تحویل موقت و قطعی

پس از اتمام کار و درخواست پیمانکار، تحویل موقت با حضور نمایندگان پیمانکار، کارفرما و دستگاه نظارت انجام خواهد شد. پس از رفع نواقص و گذشت مدت تعیین‌شده (معمولاً یک سال) تحویل قطعی انجام می‌شود.
ماده 9: شرایط فسخ پیمان
کارفرما حق دارد در صورت عدم اجرای تعهدات پیمانکار یا تأخیر غیرموجه در انجام کارها، پس از اخطار کتبی و با ارائه مهلت قانونی، پیمان را فسخ نماید. در این صورت، خسارت‌های وارده به عهده پیمانکار خواهد بود.
ماده 10: تغییرات در مقادیر کار
هرگونه تغییر در مقادیر و حجم کار فقط با تأیید کتبی کارفرما و بر اساس دستورکارهای رسمی مجاز است. پیمانکار موظف است برای تغییرات مبلغ پیمان ناشی از این تغییرات، صورت‌وضعیت‌های جدید ارائه کند.

ماده 11: مسئولیت‌های پیمانکار

پیمانکار موظف است:
- از نیروی انسانی ماهر و تجهیزات مناسب استفاده کند.
- تمامی مجوزهای لازم را از مراجع ذی‌صلاح دریافت نماید.
- مسئولیت هرگونه خسارت یا حادثه در محل کارگاه را برعهده گیرد.
ماده 12: بیمه
پیمانکار موظف است تمام کارگران، ماشین‌آلات و تجهیزات خود را در مقابل حوادث و آسیب‌ها بیمه کند. همچنین باید مسئولیت مدنی در قبال کارفرما و اشخاص ثالث را تحت پوشش بیمه قرار دهد.
ماده 13: دوره تضمین
پیمانکار موظف است پس از تحویل موقت، تمامی نواقص احتمالی را در مدت [مدت دوره تضمین] رفع نماید. تضمین حسن انجام کار تا پایان دوره تضمین نزد کارفرما باقی خواهد ماند و پس از تحویل قطعی، آزاد می‌شود.

ماده 14: حوادث قهریه (فورس ماژور)

در صورت بروز حوادث غیرقابل پیش‌بینی و خارج از کنترل طرفین (مانند زلزله، سیل، جنگ)، طرفین موظفند با یکدیگر همکاری کرده و اقدامات لازم را برای کاهش خسارات انجام دهند. در این شرایط، تمدید مدت پیمان و یا تعدیل قیمت‌ها با توافق طرفین انجام خواهد شد.
ماده 15: حل اختلاف
هرگونه اختلاف بین کارفرما و پیمانکار در اجرای پیمان ابتدا از طریق مذاکره حل می‌شود. در صورت عدم توافق، موضوع به داوری یا مراجع قضایی ارجاع خواهد شد.

شرایط خصوصی پیمان: تکمیل کننده شرایط عمومی

در پیمان‌های مختلف، به علاوه شرایط عمومی که معمولاً در متن قرارداد و قوانین مربوطه تعیین شده‌اند، شرایط خصوصی پیمان نیز مطرح می‌شوند. این شرایط خصوصی به دلیل خصوصیت و موضوع خاص هر پیمان، به منظور تکمیل و تطبیق با شرایط عمومی به پیمان اضافه می‌شوند.
شرایط خصوصی پیمان معمولاً در متن قرارداد پیمانکاری یا پیمان نامه‌ای که بین طرفین امضا می‌شود، تعیین می‌شوند. این شرایط معمولاً به صورت خودکار تغییر می‌کنند و بر اساس نیازهای خاص هر پروژه و توافقات طرفین به شکل منحصر به فردی تدوین می‌شوند.
مهمترین نکته در مورد شرایط خصوصی پیمان این است که نباید با شرایط عمومی در تضاد باشند و نباید حقوق یا تعهدات مشخص شده در شرایط عمومی را نقض کنند. به عبارت دیگر، این شرایط باید به عنوان تکمیل‌کننده و مکمل شرایط عمومی عمل کنند.
برای مثال، اگر در شرایط عمومی پیمان تعیین نشده باشد که کالاها باید در چه مکانی تحویل داده شوند، طرفین می‌توانند در شرایط خصوصی این موضوع را تعیین کنند. با این حال، اگر ابهامی در متن قرارداد به وجود بیاید، شرایط عمومی پیمان به عنوان اولویت اجرایی در نظر گرفته می‌شوند.

در این مقاله به موضوعات ذیل پرداخته شده است:

• تعریف شرایط خصوصی پیمان
• موارد مطرح شده در شرایط خصوصی پیمان
• مفاد شرایط خصوصی پیمان
• تفاوت شرایط عمومی پیمان و شرایط خصوصی
• خدمات حوزه پیمانکاری گروه حقوقی آساک
• مشاوره حقوقی پیمانکاری گروه حقوقی آساک

تعریف شرایط خصوصی پیمان

بند ۴ از ماده یک شرایط عمومی پیمان، شرایط خصوصی را اینگونه تعریف می کند. بدین صورت که شرایط خصوصی پیمان قرارداد، شرایط خاصی است که برای تکمیل شرایط عمومی پیمان قرارداد؛ برای این پیمان خاص تنظیم شده باشد.
شایان ذکر است شرایط خصوصی پیمان، شرایط عمومی پیمان قرارداد را نقض نمی کند.
شرایط عمومی قراردادها یکسان است، اما شرایط خصوصی قرارداد می تواند بر اساس موضوع قرارداد متفاوت باشد. معنی شرایط خاص این نیست که کارفرما و پیمانکار هر توافقی را که می خواهند، با توافق یکدیگر در قرارداد ذکر کنند، بنابراین شرایط باید طوری تنظیم شود که شرایط عمومی قرارداد را نقض نکند.

موارد مطرح شده در شرایط خصوصی پیمان

شرایط خصوصی پیمان در بیشتر قراردادها شامل موارد ذیل است:

• شرایط و نحوه پیش پرداخت ها و مالیات
• تعدیل آحاد بها و مابه التفاوت بهای مصالح در اجرای پیمان
• رعایت مشخصات فنی
• ارائه نقشه ها تهیه و تنظیم آن
• تامین نیروی انسانی اجرای پروژه
• تهیه و تامین مصالح و لوازم
• برنامه ریزی زمان بندی تفصیلی پروژه
• برنامه کار و گزارشات
• لیست ماشین آلات
• بیمه کار و کارمندان
• تامین اب برق گاز و سوخت
• دستور کارها و صورتجلسه ها
• انجام آزمایشات
• بخشنامه و مقررات
• تسهیلات ایستگاه نظارت
• حل اختلاف
• ضمانت انجام تعهدات
• رعایت مقررات
• تجهیز کارگاه

مفاد شرایط خصوصی پیمان

بر اساس هریک از ماده های شرایط عمومی، تنظیم می گردد. فقط جای خالی و نقطه چین ها تکمیل شود. شرایط خصوصی پیمان، بدون توجه به ماده شرایط عمومی پیمان اعتبار ندارد. شماره مواد درج شده، همان شماره مواد و بندهای مربوط در شرایط عمومی می باشد. اگر شرایط عمومی بر اساس مصوبات سازمان برنامه و بودجه نباشد، شرایط عمومی پیمانی که از طرف سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شده، بر این قرارد حاکم است.

در شرایط خصوصی پیمان، مواردی که در ذیل آمده است شرح داده می شود.

ماده هفده:

در اجرای عملیات پیمان پیمانکار باید تعداد .. نفر در مدت .. ماه کارشناس خارجی با تخصص هایی که در این بند قید شده است بکار گیرد.

ماده هجده:

مهلت زمانی که برای ارائه برنامه اجرای کار بصورت تفصیلی ..... روز از تاریخ عقد قرارداد پیمان است.
ماده بیست:
کارفرما بر اساس مواردی که در خصوص تسهیلات تجهیز کردن کارگاه از آب، برق، گاز و سوخت در این بند تعیین شده است در اختیار پیمانکار قرار می دهد. در این قسمت کارفرما مصالح، تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز اجرای عملیات پیمان را تامین می کند و در اختیار پیمانکار قرار می دهد را شرح می دهد. این بند پیمانکار تعهد می کند که دفتر کارگاه، مسکن و غذای کارکنان و کارگران و مهندسین را با شرح و مشخصات تامین نماید. در این بخش پیمانکار مواردی از موضوع پیمان و حوادثی که شامل بیمه می شود را مشخص می کند.
ماده بیست و یک:
این بخش، پیمانکار نحوه پرداخت هزینه هایی که برای نگهداری راه انحرافی نیاز است مشخص می کند.
ماده بیست و دو:
در این قسمت تعداد نقشه ها و مشخصات فنی که بدون هزینه، کارفرما به پیمانکار تحویل می دهد ذکر می شود. در این بند از این ماده تعداد نقشه ها و مشخصات راه اندازی تعمیر و نگهداری پروژه که پیمانکار تهیه می کند شرح داده می شود.

ماده بیست و چهار:

این ماده پیمانکار باید مواردی که در انتخاب پیمانکاران جزء در نظر می گیرد مشخص کند.
ماده بیست و هشت:

در این ماده از شرایط، پیمانکار موظف است که زمین برای تجهیز کارگاه پروژه را براساس موارد ذکر شده تامین نماید.
ماده بیست و نه:

این قسمت، نرخی که برای تعدیل موضوع اجرای پیمان در نظر گرفته شده است شرح داده می شود.
ماده سی و دو:

در این بند لیست آزمایشاتی که برای اجرای موضوع پیمان، هزینه های آن برعهده پیمانکار است، ذکر می شود.
ماده سی و پنج:

این ماده وجه سپرده ای که برای ضمانت حسن اجرای کار پیمان، پیمانکار پرداخت می کند بر اساس مصوبه شماره ..... تاریخ ..... هیئت وزیران می باشد.
ماده سی و هشت:

مبلغ و شرایط نحوه پرداخت ارزی به متخصصان خارجی در اجرای پروژه در این ماده شرح داده می شود. در این قسمت از ماده مصالح و تجهیزاتی که ارز تامین کننده آن از خارج تامین می شود، شرح داده می شود. در این قسمت کارفرما لیست ماشین آلاتی که ارز آن را از خارج تامین می کند، بر اساس شرایط شرح داده شده مشخص می کند.

ماده چهل و هفت:

این بند از ماده مربوطه شرح ماشین آلاتی که در صورت فسخ پیمان، کارفرما آن را اجاره می کند، بیان می شود.
ماده چهل و نه:

در این بند از ماده مربوطه ، شرایط و نحوه پرداخت هزینه های بالا سری پیمانکار در زمان تعلیق اجرای عملیات تعیین می شود.
ماده پنجاه:

این ماده اگر کار اجرای عملیات پیمان، قبل از موعدی که تعیین شده است پایان یابد، شرایط و نحوه تعیین هزینه تسریع در کار، توسط کارفرما پرداخت شود تعیین می شود. این قسمت از ماده مربوطه در مورد شرایط و نحوه پرداخت خسارتی که پیمانکار به دلیل تاخیر در انجام پروژه باید به کارفرما باید پرداخت کند، شرح داده می شود.

تفاوت شرایط عمومی پیمان و شرایط خصوصی

مفاد شرایط عمومی پیمان در همه انواع قراردادهای پیمانکاری با هر موضوع عملیاتی یکسان است و قابل تغییر نیست. اصول و مقرراتی که بر قراردادهای پیمان حاکم است، در شرایط عمومی پیمان قید شده است.

شرایط خصوصی پیمان براساس موضوع قراردادهای پیمان، با یکدیگر متفاوت هستند. شرایط و مفادی که در شرایط خصوصی پیمان قید می شود، بر اساس توافق طرفین قرارداد پیمان می باشد اما نکته مهم این است که مفادی که در این شرایط قید می شود، باید با شرایط مفاد عمومی پیمان مطابقت داشته باشد.
در صورتی که کارفرما، دستگاه دولتی باشد مفادی که در شرایط خصوصی پیمان درج می شود از قبل دارای جای خالی و تعیین شده می باشد و غیرقابل تغییر است و فقط باید جای خالی پر شود.

خدمات حوزه پیمانکاری گروه حقوقی آساک

این خدمات گروه حقوقی آساک در حوزه امور پیمانکاری شامل موارد ذیل می باشد:

خدمات قراردادی، فنی و مهندسی

• تهیه و تنظیم انواع قراردادها، الحاقیه ها، صورتجلسات و مکاتبات
• تنظیم و تهیه لایحه تاخیرات، ادعا
• أخذ تضامین و وثایق قراردادی
• تأمین دلیل در خصوص وضعیت کارگاه

• صدور رای داوری، فنی و مهندسی
• میانجی گری و حل و فصل اختلافات
• کارشناسی براساس بند ب ماده ۵۰ شرایط عمومی پیمان

خدمات وکالتی

• وصول مطالبات پیمانکاری
• تاخیر در تحویل یا عدم تحویل کارگاه
• تعلیق پیمان و هزینه های مربوط
• هزینه های تطویل پیمان
• فسخ و خاتمه پیمان و اعتراض
• هزینه تسریع و خسارت تاخیر
• ضبط تضامین وثایق و سپرده های پیمانکار
• حوادث ناشی از پرونده های پیمانکاری
• دعاوی مرتبط با تملک ماشین الات پیمانکار
• واگذاری پیمان به غیر
• دعاوی الزام پیمانکار به انتقال قرارداد ،مصالح و تجهیزات به کارفرما

مشاوره حقوقی پیمانکاری گروه حقوقی آساک