نکات مهم کلیدی در دعاوی پیمانکاری

asaklaw.com

اگر قصد بر این دارید که طرح دعوا کنید و طرح دعوای شما دعاوی پیمانکاری می باشد پیشنهاد می کنیم که این محتوا را که توسط وکیل پایه یک دادگستری متخصص در امور پیمانکاری نوشته شده است را کامل بخوانید. وکیل متخصص پیمانکاری شما موکلان عزیز را در تهیه قراردادی مستحکم و بدون نقص و همچنین تنظیم کلیه ی قراردادها و دعاوی مرتبطه یاری می کند.

مهمترین دعاوی پیمانکاری بین کارفرما و پیمانکار

دعاوی پیمانکاری یکی از مهمترین موضوعات در قراردادهای پیمانکاری است که به دلایل متعددی بین کارفرما و پیمانکار بوجود میاید. مهمترین دعاوی پیمانکاری شامل، قسخ پیمان، تعلیق پیمان، خاتمه پیمان به دلیل عدم انجام تعهدات توسط کارفرما یا پیمانکار، وصول خسارت تاخیر تادیه و مطالبات پیمانکاران می باشد.

در این مقاله به موضوعات ذیل پرداخته شده است:

• کلیات در قرارداد پیمانکاری.
• قرارداد پیمانکاری.
• انواع دعاوی پیمانکاری.
• دعاوی پیمانکاری مطرح شده از طرف پیمانکار.
• دعاوی مربوط به فسخ قرارداد در قراردادهای پیمانکاری.
• فسخ پیمان از طرف کارفرما.
• مرجع صالح رسیدگی به دعاوی پیمانکاری.
• ارجاع دعاوی پیمانکاری به داوری.
• دعاوی پیمانکاری در مرجع قضایی.
• رای وحدت رویه در مورد دعاوی پیمانکاری.
• وکیل متخصص امور پیمانکاری گروه حقوقی آساک.

کلیات در قرارداد پیمانکاری

کارفرما:
کارفرما، شخص حقوقی است که یک سوی امضاء کننده پیمان است و عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، به پیمانکار واگذار کرده است. نمایندگان و جانشین های قانونی کارفرما، در حکم کارفرما می باشند.
پیمانکار:
پیمانکار، شخص حقوقی یا حقیقی است که سوی دیگر امضاء کننده پیمان است و اجرای موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، به عهده گرفته است. نمایندگان و جانشین های قانونی پیمانکار، در حکم پیمانکار می باشند .
شرایط عمومی پیمان:
شرایطی که شرایط عمومی حاکم برپیمان راتعیین می کند.
شرایط خصوصی پیمان:

شرایط خصوصی، شرایط خاصی است که به منظورتکمیل شرایط عمومی، برای این پیمان، با توجه به وضعیت و ماهیت آن، تنظیم شده است. موارد درج شده درشرایط خصوصی، هیچ گاه نمی تواند مواد شرایط عمومی را نقض کند.

قرارداد پیمانکاری

به طور کلی قرارداد پیمانکاری، قراردادی است که به موجب آن کارفرما، انجام عملی با شرایط معین و در برابر وجه معین، در مدت مشخص را به شخص حقیقی یا حقوقی به نام پیمانکار (مقاطعه کار) واگذار می‌کند. قراردادهای پیمانکاری در هنگام انعقاد از اهمیت زیادی برخوردار است. زیرا در هنگام انعقاد قراردادهای پیمانکاری طرفین قرارداد با استناد به متن شرایط عمومی پیمان، موافقت نامه ای را تنظیم می کنند. موافقت نامه، سندی است و این سند در برگیرنده ی مشخصات اصلی پیمان، مانند مشخصات طرفین، موضوع، مبلغ، مدت زمان اجرای پروژه میباشد. در قراردادهای پیمانکاری سایر عوامل دخیل در قراردادها نیز ذکر می شود که این عوامل با استناد به متن شرایط عمومی پیمان طرح می شوند عبارت است از:

• پیمان، موافقت نامه، شرایط عمومی، شرایط خصوصی، برنامه زمانی اجرای کار، کارفرما، پیمانکار.
• کار، کارگاه، تجهیز و برچیدن کارگاه پیمانکار جزء، رئیس کارگاه، مهندس مشاور، مهندس ناظر، مدیر طرح.
• مصالح، تجهیزات، مصالح و تجهیزات پای کار، ماشین آلات و ابزار، تاسیسات و ساختمان های موقت، وسایل.
• برآورد هزینه اجرای کار، مبلغ پیمان، مبلغ اولیه پیمان، مبلغ نهایی پیمان، ضریب پیمان، نرخ پیمان، مدت پیمان، مدت اولیه پیمان، متوسط کارکرد فرضی ماهانه.
• روز، ماه، تاریخ ها، مفرد و جمع، عنوان ها.
• تاییدات پیمانکار، کارکنان، مسئولیت حسن اجرای کار، برنامه کار، گزارش پیشرفت کار، هماهنگی با پیمانکاران دیگر، رئیس کارگاه.
• کنترل نقاط نشانه، پیاده کردن نقشه ها و اندازه گیریها، تجهیز کارگاه، تدارک مصالح، تجهیزات و ماشین آلات.

ادامه عوامل

• ترتیب گردش مدارک، نقشه ها و ابلاغ دستور کارها حفاظت از کار و شخص ثالث، بیمه کار، مراقبت های لازم.
• آثار تاریخی و اشیای عتیقه اجرای کار در شب، واگذاری، پیمانکاران جزء، حفاظت تاسیسات زیر بنایی و تغییر وضع آنها.
• تغییر مقادیر کار، قیمت های جدید، تعدیل نرخ پیمان تحویل کارگاه از ناحیه کارفرما به پیمانکار، اقامتگاه قانونی.
• تضمین انجام تعهدات مهندس ناظر، نظارت بر اجرای کار، مدیریت اجرا، تغییر مدت پیمان.
• تحویل قطعی تحویل موقت، صورت وضعیت قطعی، پرداخت های ارزی، پرداخت ها، پیش پرداخت، تضمین حسن انجام کار.
• ممنوعیت قانونی، حق انحصاری ثبت شده، موارد فسخ پیمان بروز حوادث قهری، مسئولیت های دوره ی تضمین.
• اقدامات فسخ پیمان، خاتمه پیمان، هزینه تسریع کار، خسارت تاخیر کار، صورت حساب نهایی، تسویه حساب، حل اختلاف.

انواع دعاوی پیمانکاری

دعاوی مطرح شده در قرادادهای پیمانکاری شامل موارد ذیل است:

• دعاوی مربوط به مطالبه خسارت.
• دعاوی مربوط به مطالبه وجه.
• الزام به اجرای تعهد( از طرف کارفرما و پیمانکار).
• پیمانکاری.
• الزام به جبران عملیات ناقص در قرارداد.
• فسخ قرارداد.
• ابطال قرارداد.
• دعاوی مربوط به تعلیق قرارداد.
• دعاوی پیمانکاری مطرح شده از طرف پیمانکار.

براساس بندج ماده 53 شرایط عمومی پیمان، هر گاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دو طرف اختلاف نظر پیش آید هر یک از طرف ها میتواند درخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری را به رئیس سازمان برنامه و بودجه ارائه نماید .

جهت عضویت در اینستاگرام آساک کلیک کنید

دعاوی مربوط به فسخ قرارداد در قراردادهای پیمانکاری

براساس ماده 46 شرایط عمومی پیمان، قراردادهای پیمانکاری، کارفرما در صورت تحقق هر یک از موارد ذیل می تواند فسخ شود:

• تاخیر در تحویل گرفتن کارگاه از جانب پیمانکار بیش از مهلت تعیین شده در بند ب ماده 28 شرایط عمومی پیمان.
• تاخیر در ارائه برنامه زمانی تفصیلی به مدت بیش از نصف مهلت تعیین شده برای تسلیم آن .
• تاخیر در تجهیز کارگاه برای شروع عملیات موضوع پیمان بیش از نصف مدت تعیین شده در بند ج ماده 4 موافقت نامه فسخ پیمان در این حالت در صورتی مجاز است که کارفرما قسمتی از پیش پرداخت را که باید بعد از تحویل کارگاه پرداخت کند پرداخت کرده باشد .
• تاخیر در شروع عملیات موضوع پیمان بیش از یک دهم مدت اولیه پیمان یا دو ماه هر کدام که کمتر است .
• تاخیر در اتمام هر یک از کارهای پیش بینی شده در برنامه زمانی تفصیلی بیش از نصف مدت تعیین شده برای آن کار با توجه به ماده 30 .
• تاخیر در اتمام کار به مدت بیش از یک چهارم مدت پیمان با توجه به ماده 30 .

ادامه دعاوی

• عدم شروع کار پس از رفع وضعیت قهری موضوع ماده 43 و ابلاغ شروع کار از سوی کارفرما .
• بدون سرپرست گذاشتن کارگاه یا تعطیل کردن کار بدون اجازه کارفرما ، بیش از 15 روز .
• عدم انجام دستور مهندس مشاور برای اصلاح کارهای انجام شده معیوب طبق بند د ماده 32 .
• انحلال شرکت پیمانکار.
• ورشکستگی پیمانکار یا توقیف ماشین آلات و اموال پیمانکار از سوی محاکم قضایی به گونه ای که موجب توقیف یا کندی پیشرفت کار شود
• تاخیر بیش از یک ماه در پرداخت دستمزد کارگران طبق بند و ماده 17 .
• هر گاه ثابت شود که پیمانکار برای تحصیل پیمان یا اجرای آن به عوامل کافرما حق العمل، پاداش یا هدایایی داده است یا آنها یا واسطه های آنها را در منافع خود سهیم کرده است.

فسخ پیمان از سوی کارفرما

در صورت بروز هر یک از شرایط زیر، کارفرما مجاز است که نسبت به پیمانکار اقدام حقوقی نماید و اگر این موارد در متن پیمان مشخص شده باشند، کارفرما مکلف است دعوا را به مراجع مشخص شده در پیمان ارجاع دهد. در غیر این صورت، باید به دادگاه مراجعه کند تا دعوا بررسی و رسیدگی شود.

در صورت برقراری هر یک از شرایط زیر، کارفرما مجاز به فسخ پیمان است:

1. واگذاری پیمان به شخص ثالث.
2. وضعیت ممنوعیت قانونی پیمانکار مطابق ماده 44، به جز حالت‌های مشخص شده در بند ب این ماده برای تشمیل ماده 48.
3. پیمانکار حق دارد که وجوه سپرده‌ای که به عنوان تضمین حسن انجام کار طبق دستورالعمل نافذ در زمان ارجاع کار دریافت می‌کند که شماره و تاریخ آن در اسناد پیمان ذکر شده است.
ماده 35 شرایط عمومی پیمان که مربوط به الزامات پیمانکار در تضمین کار با حسن انجام آن است، نصایح می‌کند که ده درصد از هر پرداخت به پیمانکار به عنوان تضمین حسن انجام کار کسر و در حساب سپرده کارفرما نگهداری می‌شود. نصف این مبلغ پس از تصویب صورت وضعیت قطعی طبق ماده چهل، و نیمه دیگر آن پس از تحویل قطعی طبق ماده چهل و دو و پنجاه و دو بازپرداخت می‌شود.
در صورت عدم ارائه ضمانت نامه، و در صورت عدم توافق از طریق مذاکره بین طرفین پیمان، پیمانکار مجاز است که درخواست دعوا از طریق روندی که در بخش فوقانی توضیح داده شده است، ارائه نماید.

مرجع مناسب برای رسیدگی به دعاوی پیمانکاری

در قراردادهای پیمانکاری، طرفین می‌توانند به داوری مراجعه کنند تا به دعاوی خود رسیدگی شود. همچنین، این دعاوی می‌توانند به دادگستری مراجعه کرده و دعواهایشان را در دادگاه مطرح نمایند. مسئول برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور می‌تواند به این دعاوی رسیدگی کند، به ویژه در موارد مرتبط با بودجه و قراردادهای عمرانی. مرجع باید دارای بهترین داوران با تخصص مناسب برای بررسی مسائل باشد و این داوران باید به جوانب حقوقی توجه کنند تا رفع انحرافات از مسیر قانونی در دعاوی پیمانکاری اطمینان حاصل شود.

جهت عضویت در کانال تلگرام آساک کلیک کنید

براساس ماده 53 شرایط عمومی پیمان ،مرجع حل اختلاف دردعاوی پیمانکاری میتواند مرجع داوری به شرح ذیل باشد:

• هرگاه دراجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دو طرف اختلاف نظر پیش آید، دوطرف می توانند برای حل سریع آن قبل ازدرخواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری طبق بند(ج) برحسب مورد به روش تعیین شده دربندهای 1 و2 عمل نمایند.
• درمورد مسائل ناشی از برداشت متفاوت دوطرف ازمتون بخشنامه هایی که به استناد ماده23 قتانون برنامه و بودجه ازسوی سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شده است. هریک از دو طرف ازسازمان برنامه و بودجه چگونگی اجرای بخشنامه مربوط را استعلام می نماید. دو طرف طبق نظری که ازسوی سازمان برنامه و بودجه اعلام می شود، عمل کنند.
• درمورد اختلاف نظرهایی که خارج ازشمول بند یک است رسیدگی واعلام نظردرباره آنها به کارشناس یا هیات کارشناسی منتخب دوطرف واگذارشود. دو طرف طبق نظری که از سوی کارشناس یا هیات کارشناسی درچارچوب پیمان و قوانین ومقررات مربوط اعلام می شود، عمل کنند.
• درصورتیکه دو طرف درانتخاب کارشناس یا هیات کارشناسی موضوع بند 2 به توفق نرسند یا نظراعلام شده طبق بندهای 1 و2 مورد قبول هریک از دو طرف نباشد برای حل اختلاف طبق بند (ج) اقدام می گردد.
• هرگاه در اجرا یا تفسیر مفاد پیمان بین دوطرف اختلاف نظرپیش آید هر یک از طرف ها می تواند در خواست ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به داوری را به رئیس سازمان برنامه و بودجه ارائه نماید.
• در صورتی که رئیس سازمان یاد شده با تقاضای مورد اشاره موافقت نمود، مرجع حل اختلاف شورای عالی فنی خواهد بود.
• رسیدگی و اعلام نظر شورای عالی فنی درچارچوب پیمان وقوانین و مقررات مربوط انجام می شود. پس ازاعلام نظر شورای یاد شده طرف ها بر طبق آن عمل می نمایند.
• ارجاع موضوع یا موضوعات مورد اختلاف به شورای عالی فنی تغییری درتعهدات قراردادی دوطرف نمی دهد وموجب آن نمی شود که یکی ازدو طرف به تعهدات قراردادی خویش عمل نکند.

دعاوی پیمانکاری در مرجع قضایی

در صورتی که دعاوی پیمانکاری در مرجع داوری حل نشود، هر یک از طرفین می توانند دادخواست حقوقی درمورد موضوع مورد اختلاف در قرارداد پیمانکاری به مرجع قضایی ارائه دهند. دادگاه صالح برای رسیدگی به دعاوی پیمانکاری اعم از دولتی یا خصوصی دادگاه های عمومی و حقوقی می باشد به عبارت دیگر اگر مبلغ مورد مطالبه در قراردادهای پیمانکاری خصوصی بیش از بیست میلیون تومان باشد و در قراردادهای پیمانکاری دولتی به طور کلی هر دعوایی طرح شود رد دادگاه عمومی و حقوقی مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.

​رای وحدت رویه در مورد دعاوی پیمانکاری

موضوع رای وحدت رویه:

مرجع صالح در رسیدگی به دعوای پیمانکار و کارفرما

• شماره رای وحدت رویه :
• 9209970907000045
• تاریخ رای وحدت رویه:
• 1392/01/28
• خلاصه رای وحدت رویه:

مطالبه بهای موضوع پیمان به وسیله پیمانکار از کارفرما در صلاحیت هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما نیست و در صلاحیت محاکم عمومی دادگستری می‌باشد.

موضوع رای وحدت رویه:

عدم انطباق قرارداد بین کارفرما و پیمانکار با مقررات ماده157 قانون کار

• شماره رای وحدت رویه:
• 604
• تاریخ رای وحدت رویه:
• 22-12-1374

با توجه به تعریف کارگر در ماده 2 قانون کار مصوب سال 1369 و با توجه به حقوق و تکالیفی که در قانون مذکور برای کارگر و پیمانکار تعیین شده است، مطالبه دستمزد و حقوق پیمانکار نسبت به کار انجام شده بر اساس قرارداد تنظیمی که مستلزم نظر قضایی است انطباقی با اختلاف بین کارگر و‌کارفرما نداشته و موضوع با توجه به شرح دعاوی مطروحه و کیفیت قراردادهای مستند دعوا از شمول ماده 157 قانون کار خارج و بالنتیجه رسیدگی به ‌موضوع در صلاحیت محاکم عمومی است.

​وکیل متخصص امور پیمانکاری گروه حقوقی آساک

با توجه به اهمیت قراردادهای پیمانکاری و افزایش دعاوی پیمانکاری در مراجع قضایی، دپارتمان مشارکت و پیمانکاری در گروه حقوقی آساک تشکیل شده است که به صورت تخصصی به دعاوی پیمانکاری و قراردادهای پیمانکاری پرداخته است. بهتر است قبل از هر اقدام در تهیه و تنظیم قراردادهای پیمانکاری و مطرح نمودن دعاوی پیمانکاری با وکیل امور پیمانکاری آساک مشورت نمائید. سوالات و مشکلات حقوقی خود در مورد قراردادپیمانکاری، دعاوی پیمانکاری، تعلیق پیمان، فسخ پیمان و... را با مشاور حقوقی آساک مطرح نمائید.

وکیل قرارداد پیمانکاری وظیفه دارد که به تنظیم روابط بین کارفرما و پیمانکار بپردازد. در دعاوی پیمانکاری، عموماً طرح دعوا از سمت پیمانکار و بدلیل عدم پرداخت مطالبات قانونی مورد نظر پیمانکار مطرح می گردد که با یاری وکیل متخصص پیمانکاران این اختلاف برطرف می گردد. قراردادهایی که در حوزه پیمانکاری صورت می گیرد به دلیل ماهیت پر جزئیات خود و همچنین مدت زمان طولانی آن عموماً دردسر ساز است و بستر بروز اختلافاتی بین کارفرما و پیمانکار را فراهم می آورد. با راهنمایی از وکیل متخصص از حقوق خود اگاه و هوشیار می شوید. وکیل مشاوره می دهد تا در امور پرونده های متفاوت بتوانید با نتیجه خوشایند پیروز شوید.